Het was altijd een beetje mijn back-up plan: áls we echt geen budget meer zouden hebben voor een aanrechtblad, dan een betonnen aanrechtblad. Een hele goede en goedkope tweede optie. En het leek ons ook gewoon een leuk experiment. We hadden geen ervaring met beton storten en eigenlijk moest het in één keer goed gaan. Spoiler alert: het is ZO goed gegaan! Er gingen wel wat kleine dingetje mis, maar alles hebben we kunnen oplossen. Nu ik dit schrijf is het aanrechtblad bijna af en is het oprecht zoveel mooier dan ik had gehoopt. Dat is ook de reden dat ik deze post even heb uitgesteld -voordat ik deelde hóe we het hebben gedaan moest het aanrecht echt grotendeels af zijn. Ik laat het resultaat zien, geef alle details en de lessen die we hebben geleerd (lees: fouten). 
De stijl van onze woonkamer/keuken (huis!) wordt een mix van modern, traditioneel (mid-century) en Californië. Of zoals jullie wel eens roepen: Amerikaans! Haha. Het is niet typisch Amerikaans, maar het is wel een stijl die veel voorkomt daar (zoals Scandinavisch hier veel voorkomt). Een betonnen aanrechtblad zou de keuken een stuk stoerder en industriëler maken en dat zou niet helemaal passen in de stijl die ik wilde. Daarom was mijn eis dat het werkblad zo wit en strak mogelijk werd.
Toen we halverwege waren en er nog wat kuiltjes en oneffenheden in het aanrechtblad zaten, zeiden veel mensen het juist een charme te vinden van beton. En dat is ook zo! Maar ik wilde eigenlijk gewoon een wit aanrechtblad, dat toevallig van beton is gemaakt. Daarom willen we na het storten nog polijsten en werkem met een goede sealer om het zo glad en mooi mogelijk te krijgen.
Ik heb het geprobeerd in één post te proppen, maar dat werd teveel. Dus vandaag vertel ik eerst hoe we het betonnen aanrechtblad hebben gestort en in een volgende post de verdere afwerking. (We zijn nu ook nog bezig met de fine tuning!)
STAP 1: VOORBEREIDING
De voorbereiding is het meest belangrijke werk van een betonnen aanrechtblad. We begonnen met het schroeven van (waterbestendige) OSB platen op onze (extra verstevigde) onderkastjes, en lieten dit 3cm uitsteken aan de voorkant om later de mal aan te bevestigen. Het OSB blijft na het storten gewoon zitten.
Zodra het OSB erop zat, maakten we er een mal aan vast van gelamineerd spaanplaat (hierdoor zijn de zijkanten van ‘t beton gelijk glad). Eerst een spaanplaat lat tegen de ónderkant van het OSB, en dan een verticale lat daar bovenop. We maakten de mal met opzet op die manier zodat na het verwijderen van het spaanplaat verwijderd geen OSB meer zichtbaar is; het beton valt er als het ware overheen.
Ik wilde graag een onderbouw spoelbak waar het betonnen aanrecht overheen liep aan beide zijkanten. We maakten op die plek een opening zo groot als de bínnenmaat van de spoelbak.
Achteraf hadden we de waterval aan het einde van de bar steviger moeten maken, niet van spaanplaat. Hoe hoger (dikker) het beton, hoe meer krachten er op komen en we hadden ons niet gerealiseerd dat de waterval dus feitelijk bijna een meter dik is! Bij het storten scheurde het spaanplaat helemaal open en hebben we het snel moeten repareren. De volgende keer zouden we hier stevig en dik betonplex (multiplex speciaal voor beton) voor gebruiken.
En de laatste stap voor het storten was het plaatsen van het wapeningsijzer, het ijzeren raster hierboven op de foto. Dit deden we alleen op kwetsbare plaatsen zoals de bar en rondom de spoelbak. De wapening rust op kleine stukjes steen vastgezet met stalen spijkers.
STAP 2: MIXEN EN GIETEN VAN BETON
Wij hebben de betonmix helemaal from scratch gemaakt. Maar je kunt het ook kant-en-klaar kopen (zoals hier) waarbij de beschrijving gewoon op de zak staat. Maar we konden geen witte betonmix vinden, dus we mixten het zelf.
Dit hebben wij gedaan: in oude plastic ijsbakjes maakten we proefstaaltjes beton. Ik wilde het beton zo wit en stevig mogelijk hebben, dus we hebben verschillende samenstellingen geprobeerd. Uiteindelijk was de linker de winnaar.
Het recept voor 1 “portie” betonmortel:
25kg wit Portland cement
50kg zilverzand
500g witte cementkleurstof
50g polypropyleen vezels (dit zorgt voor extra stevigheid waardoor je verder geen wapening nodig hebt!)
50ml plastificeerder (dit maakt de mortel vloeibaarder, en beter verwerkbaar.)
10 liter water
Uiteindelijk hadden 9 van deze porties nodig nodig voor ons aanrechtblad van 10 vierkante meter (4cm dik).
Ik schrijf de hele tijd ‘we’, maar eigenlijk bedoel ik ‘zij’. Dit project hebben vooral mijn broer Gerhard en Hans gedaan. Ik heb in het begin een beetje meegeholpen (ik wilde zó graag!), maar daarna vooral aan hen overgelaten (want: zwanger en verstandige moeder zijn en bla bla).
Ze werkten elke keer in batches. In het begin mixten ze het samen, maar na paar keer hadden ze het door en werkte de één aan het gladsmeren van het beton, terwijl de ander een nieuwe mix maakte.
We hadden de week daarvoor een cementmixer gekocht, maar achteraf gezien hadden we gewoon een betonmolen moeten huren. Ondanks dat ze het heel erg afwisselde, was het echt heel zwaar werk en was er altijd één iemand met mixen bezig.
Ze mixten eerst alle droge ingrediënten door elkaar en mixten apart de vloeibare (water+plastificeerder). Daarna voegde ze langzaam de watermix toe aan de mortel. Het is echt net als een cake bakken! Iedere batch mixten ze ongeveer 10 min. goed door. Voeg nooit meer water toe, dit verzwakt het beton enorm. Als het te droog blijft, kun je meer plastificeerder toevoegen maar nooit meer dan 150ml. Het moet echt een relatief droge mix blijven. Een te natte mix zorgt voor ontmenging, zand zakt dan naar de bodem. Hiervan wordt je aanrecht minder sterk, krijg je meer scheurtjes in de toplaag, en worden de randen van je beton donkerder dan de rest (omdat daar meer zand zit).
Daarna schepte ze het beton met een schep of een spaan in de mal. Het beton moest echt in alle hoekjes en gaatjes. Dit leek (door de droge, stugge mix) heel lastig. Maar beton wordt hartstikke vloeibaar als je het trilt dus door bovenop de mortel te ‘slaan’ met een spaan zoals ik hierboven doe vloeide het beton netjes uit.
Met een rijlat hebben we het beton recht “gerijed”. Gebruik géén hout zoals wij deden. Ondanks dat het goed werkte, bleken er achteraf splintertjes in het beton te zijn gekomen – alleen maar extra gedoe. Uiteindelijk is dat wel goed gekomen, maar we zouden de volgende keer een aluminium rijlat gebruiken die hiervoor bedoeld is.
Tijdens het afrijen werd het beton steeds getrild. Dit hielp het beton in alle hoekjes krijgen, maar nog belangrijker: je trilt hiermee de luchtbelletjes uit het beton. We deden dit door een boorhamer in de bestelstand te zetten, en tegen de mal te houden (ze gebruikten er dan wel een blok hout tussen zodat de mal niet stuk werd gebeiteld!). Als je een kleiner werkblad hebt zou het ook met een rubberen hamer moeten werken.
Toen we klaar waren kwam er een laag water op het beton te staan. Ik schrok heel erg, maar dit bleek normaal te zijn. Het beton zuigt al dat water weer op. Daarna hebben ze het beton glad gestreken met een magnesium spaan (deze).
Daarna wéér wachten! Na de lunch was de bovenkant van ‘t beton redelijk stug, en gingen ze er met een gewone spaan (deze) overheen om het strak te krijgen.
STAP 3: DE MAL VERWIJDEREN
De stap hiervoor was op zondagavond klaar, ze hadden er één volle dag hard aan gewerkt. We hebben het een dag laten uitharden en daarna hebben we maandagavond de mal eraf gehaald. Alleen de bar en de waterval lieten we nog zitten, dat durfden we nog niet. Just to be sure.
Dinsdag haalden we alles er af. Het loshalen van de mal is het leukste en engste om te doen! Vooral het gedeelte bij de bar waar het stuk beton echt op zichzelf rust.
Direct vanuit de mal waren we al heel erg tevreden. (En opgelucht ;-)) Er waren wel nog wel heel wat luchtbelletjes zichtbaar (vooral onder het aanrechtblad en bij de waterval), maar die hebben we later nog opgevuld (met een nieuwe mix) tijdens het sealen. Ook zie je goed dat de waterval twee naden had (de mal bestond niet uit één stuk) en dat hebben we moeten wegpolijsten.
Toen het beton 2 dagen oud was, was het uitgehard, maar nog niet zo hard dat je er niets meer af kan schuren. Op dat moment hebben we alle hoeken rond geschuurd met normaal schuurpapier.
Omdat jullie altijd heel benieuwd zijn hoeveel dingen hebben gekost ->
De kosten voor ons betonnen aanrechtblad (exclusief de sealer dus):
3 platen OSB: 75
1 plaat spaanplaat: 30,-
2x1m wapeningsijzer: 9,-
9 zakken cement: 65,-
18 zakken zand: 31,-
5kg kleurstof: 65,-
3 zakjes vezels: 13,-
1 fles plastificeerder: 16,-
cementmixer: 40,-
magnesium spaan: 32,-
plakspaan: 12,-
Totaal: 379,-
Ik ben heel blij met het resultaat! Het beton is zo hard, dik en koel. Net steen! Het ziet er heel natuurlijk uit en geeft zoveel extra karakter aan de keuken. Plus, het was echt een heel leuk experiment! Mijn angst vooraf was vooral dat het nooit écht mooi zou worden, maar Hans overtuigde me dat we het beton dan altijd nog van de kastjes konden slopen en alsnog voor een gekocht aanrechtblad konden gaan. Sounds like a solid plan, right? Achteraf vertelde hij dat het eigenlijk onmogelijk is om het van de kastjes af te slopen, zonder de kastjes te beschadigen.. #marriedlife.
De laatste stap is nu dus nog het sealen. We hebben hier ook veel research naar gedaan, want we willen het zo beschermd mogelijk hebben en vooral voorkomen dat vlekken er in kunnentrekken. Toen ik het de vorige keer hier noemde kreeg ik reacties van jullie dat er bij sommige plekken in het beton zit. Als het goed is (fingers crossed!) zou dat met onze manier van sealen niet moeten kunnen. We hebben het getest op proefstukjes (met wijn! Met ketchup! Chloor!) en alles bleef erop liggen en liet niets achter. Ik deel snel de details van het sealen.
Wij zijn heel blij dat we dit geprobeerd hebben! Zou het iets zijn wat jij aan zou durven als aanrechtblad? X Shifra
Josianne
Wat cool dat jullie dit helemaal zelf hebben gedaan! Ik weet niet of ik dit snel zou durven haha (maar ik ben ook absoluut niet handig)
Joyce
Aah jullie keuken is echt prachtig aan het worden! Ik ben benieuw naar het eindresultaat
Lauriëtte
Mooi zeg, dit zie je niet vaak! Inspirerend om te zien hoeveel jullie zelf doen; vind ik knap!
Ayla
Het ziet er zooo tof uit!! Helemaal jaloers! Ik wil heel graag zelf iets met beton doen, maar ik durf gewoon niet omdat het zo’n rommelig gebeuren is en je volgens mij snel iets fout doet. Echt heel impressive dat jullie dit gewoon gedaan hebben!
Shifra
Ja, het wordt wel een rommeltje ja! Haha. Maar in feite kan er niets ECHT mis gaat. Het kan alleen minder mooi -of juist mooier!- worden dan je had verwacht/gehoopt.
Margot
Wat gaaf! En ik moest wel lachen over dat stukje over het eventueel weer van de kastjes slopen ;-)
Jennifer
Supergaaf!
Shifra
Dankjewel!
Nicetobeout
Snap nog steeds niet helemaal hoe jullie de zijkant/waterval hebben gemaakt, dat stroomt dan toch uit over de vloer? Afijn het is in iedergeval superknap en ziet er geweldig uit! Gaaf hoor zo een 100% zelfgemaakte keuken. Respect! Wij vonden het plaatsen van een bestaande keuken al HELL haha
Shifra
Nee, snap ik. Ik heb dat niet helemaal duidelijk gefotografeerd. Maar we hebben een mal gemaakt, tégen de waterval aan. Dus aan de zijkant zat ook gewoon een grote plank. Daardoor kreeg je een gleuf die we gewoon vulden.
Lesley
Ziet er heel erg gaaf uit! Wij hebben het laten doen en dat kost echt een stuk meer. Bij ons is hij nog wel twee keer zo dik als bij jullie en dan grijs. Ik vind dit witte ook echt super tof! Bij ons komen er ook kringen op zoals je zegt, dat hoort er wel een beetje bij, het leeft dan echt. Ondanks dat hebben wij hem wel regelmatig met groene zeep of olie ingevet. Dan is het minder.
Shifra
Ja, laten doen is vaak duurder! We kozen ook just voor beton, omdat het dus zo goedkoop kon. En we hebben lang gezocht naar de goedkoopste winkel en samenstelling van het beton, zonder af te doen van de kwaliteit. Alles zo budgetmogelijk.
Marjon Oosterheert
Wauw nogmaals wat ontzettend mooi en stoer! Ik ben heel benieuwd naar het eindresultaat. Fijn dat je alles ook beschreven hebt in een blogpodt. Het leek mij altijd mooi om een betonnen aanrechtblad te hebben, maar ik dacht dacht dat het heel moeilijk zou zijn. Als ik het goed lees, is het wel veel en zwaar werk, maar niet perse ingewikkeld. Of misschien omdat jullie over alles al zo goed nagedacht hebben
Shifra
Nee, dat is ook echt zo! Het is gewoon een nieuwe techniek die je moet leren. Het enige moeilijke is om het echt perfect mooi en strak te krijgen.
Yvon
Het keukenblad is zeer mooi geworden.
Als wij hier nog eens een keuken moeten maken is dit ook zeer zeker een optie.
Heleen Bongers
Gaaf! Wij hebben twee jaar geleden ook zelf een betonnen aanrechtblad gemaakt, maar hij is niet zo netjes geworden als ik had gewild. Dat komt denk ik mede omdat ik zelf niet de tijd had om erbij te hellen, dus mijn perfectionisme heeft niet geholpen. Wat bij ons heel lastig bleek was het beton glad krijgen in de hoek. Hoe hebben jullie dit gedaan?
Shifra
Wij streken het beton glad met een spaan en daarmee konden we dus ook makkelijk in de hoeken komen. Het was voor ons niet lastiger dan de rest van het beton om het glad te krijgen. Ik ben wel benieuwd waarom het bij jullie dus lastig was! Gebruikten jullie ander gereedschap om het glad te krijgen misschien?
Anne
Wat ziet de keuken er nu al supergaaf uit, zeg! Toen ik de eerste keer hoorde dat jullie voor wit beton wilden gaan, vond ik het bijna jammer omdat ik van die stoere grijs betonnen aanrechten altijd zo leuk vind. Maar dit past natuurlijk veel beter bij jullie stijl. En in combinatie met houten kastjes moet dit helemaal geweldig zijn!
Lijkt me een leuke maar ook ontzettend enge klus… Hangt zoveel van het eindresultaat af. Maar mooi dat het zo goed gelukt is. Succes met de rest van de keuken!
Verena
Wat een gaaf experiment! Zullen wel een paar billen-knijp-momentjes zijn geweest? ;) Ontzettend benieuwd naar het eindresultaat!
Femke
Ja, dat betonnen aanrechtblad is zó tof! Het ziet er heel goed uit. Moest overigens wel lachen om de laatste alinea dat Hans pas achteraf vertelde dat dat slopen ook de keukenkastjes zou beschadigen. Dat is namelijk ook echt iets wat Roy voor mij doelbewust zou verzwijgen, haha. Mannen ;-)
Ilse
Wauw! Wat ontzettend gaaf dat jullie dat helemaal zelf hebben gedaan! En tof om het proces te zien!
Henrieke
Heel vet dit! En ik vind het knap dat jullie de tijd nemen om proefstukken te maken. Het is natuurlijk ook wel noodzakelijk, maar ik wil altijd gelijk aan de slag. Hoppakee haha. Het is erg tof geworden! Ik vind het leuk om het hele proces te volgen :)
Elke
Wauw dit is wel echt een aanrecht on fleek ;)
Het ziet er echt heel mooi en strak uit. Vooral dat randje bij de spoelbak.
Bianca
Zo tof, dit wil ik eens proberen voor een buitenkeuken. Ik ben erg benieuwd naar het vervolg met het sealen. Superduidelijke uitleg, vooral handig dat je beschreven hebt tegen welke problemen jullie aanliepen en hoe ze zijn opgelost! Daardoor durf ik het zelf ook aan ;)
Nienke
Wauuw heel mooi!
Marieke
Wauw wat is het mooi geworden!!
Kim
Oh wauw wat gaan jullie een gaaf huis krijgen! Heel erg mooi is ook dit project weer geworden.
Liza
Prachtig!
Loes | Gewoon iets met Loes
Wauw, super mooi geworden hoor! Ik zou het echt niet aandurven om dit zelf te doen. Ik heb er het geduld niet voor en ben veel te bang dat het zou mislukken. Ben nu wel heel erg benieuwd naar de houdbaarheid van het blad. Wij hebben nu een natuurstenen blad (overigens niet zelf gekocht hoor, zat al in het huis) en dat vind ik zo fijn! Als ik marsepein taarten maak en met kleurstof ga knoeien, dan veeg je dat er zo weer af! En hete pannen kun je er zo op zetten, ik zou dat zo weer kiezen.
Iris
Heel gaaf! Hoe blijft het beton na een tijdje gebruik? Ik wil het heel graag gaan proberen maar lees veel ‘horror’ verhalen van vlekken die er snel intrekken en lastig weggaan, ben benieuwd hoe jullie dat ervaren?
Sanne
Ha Shifra, heel gaaf gedaan! Ik was benieuwd of jullie al hadden geseald en waarmee en hoe. Hoor het graag! Groetjes Sanne.
Bram
Wow! Mooi geworden zeg! :) Ik ben zelf ook van plan een betonnen blad te storten en had nog een vraagje :) Voor het sealen zei je dat je het beton nog gevuld had, waarmee heb je dit gedaan? Met de sealer of met een nieuwe batch beton? En mocht je het met beton hebben gedaan, kreeg je dat er dan een beetje in? Ik weet dat het moeilijk is om met beton kleine gaatjes te vullen :) Ben benieuwd, thanx!
Groetjes Bram
Chevelie
Hoi,
Wij hebben ook geprobeerd een blad te maken precies volgens de beschrijving zoals jullie hebben aangegeven. Echter werd onze mix enorm dun. Gelukkig is het een testblad en hebben we het niet op het aanrecht gestort. We laten het blad nu uitharden en kijken of alsnog goed komt. We vroegen ons wel af of de beschrijving van 10 liter water klopt?
Groetjes,
Isabelle
Hoi,
Ik vroeg mij af wat jullie hebben gebruikt om de luchtbelletjes mee op tevullen en wat jullie uiteindelijk hebben gebruikt om jullie blad te sealen en of het nou echt bestand is tegen vlekken! Alvast bedankt voor jullie antwoord
Gr Isabel
Marieken
Hey hallo. Jullie blog is een heerlijke inspiratiebron voor ons. Wij willen ook een betonnen aanrechtblad maken maar stellen ons de vraag hoe jullie de watervallen onderaan hebben dichtgemaakt of gezorgd dat er geen beton uit kwam stromen ?
Albert en Aili
Hallo mooie blog en duidelijk : 1 vraagje : kunnen jullie even specialiseren hoe die kant bekisting gemaakt is
er staat dat bij de kastjes jullie de osb 3 cm lieten uitsteken om daaraan de kantbekisting vast te schroeven, waardoor de osb niet meer zichtbaar is
hoever steekt dan het blad buiten het karkas van jullie kastjes ? dat moet dan toch minstens 4 cm zijn ?? ( als er 1 cm betondekking op de voorzijde osb zit ? klopt dat en is dat niet irritant ver overstek bij gebruik?
gr Albert en Aili